สรุปหัวข้อสำคัญของการประชุม MPN Horizons Conference 2025 – ตอน 4
EP4: Interferon treatment in MPN. Inflammation in MPNs and management of side effects.
Interferon ในโรค MPNs — เข้าใจง่ายใน 1 โพสต์
Interferon คืออะไร?• เป็นโปรตีนธรรมชาติที่สร้างจากเซลล์ภูมิคุ้มกัน
• ทำหน้าที่เหมือน “สารส่งสัญญาณ” ควบคุมการเจริญเติบโตของเซลล์และระบบภูมิคุ้มกัน
• เริ่มใช้รักษาโรคติดเชื้อไวรัส
• ปัจจุบันพัฒนาเป็นยาฉีดออกฤทธิ์นาน
• ใช้รักษา MPNs มานานหลายสิบปีแล้ว และได้ผลดีในหลายกลุ่มผู้ป่วย
ทำไม Interferon ถึงช่วย MPNs ได้? (The inflammatory paradox)ในโรค MPNs การส่งสัญญาณ JAK–STAT ทำงานมากเกินไป แต่ Interferon แม้จะใช้เส้นทางเดียวกัน ทว่า…
มัน “สั่งเปิดยีนคนละแบบ” ส่งผลดีต่อโรค ได้แก่:
กระตุ้นยีนที่หยุดการแบ่งตัว → ทำให้เซลล์ MPN หยุดเจริญเติบโตหรือตาย กระตุ้นให้เซลล์ผิดปกติเจริญเป็นเซลล์ที่โตเต็มวัย → ทำให้โคลนอ่อนแรงลง เพิ่มการทำงานของ NK / T cells → ระบบภูมิคุ้มกันจัดการกับเซลล์กลายพันธุ์ได้ดีขึ้น
ผลลัพธ์รวม: Interferon ช่วยหยุดวงจรการเติบโตผิดปกติ และกระตุ้นภูมิคุ้มกันกำจัดโคลนมะเร็ง
ผลลัพธ์จากงานวิจัยสำคัญ• ควบคุมระดับเม็ดเลือดได้ดี (พอ ๆ หรือดีกว่า Hydroxyurea ในหลายงานวิจัย)
• ลดอาการและลดการอักเสบ (ชัดเจนขึ้นเมื่อใช้ร่วมกับ ruxolitinib)
• อาจชะลอหรือย้อนการลุกลามของโรค (เช่น พังผืดในไขกระดูกลดลง)
• การตอบสนองยาวนานเป็นปี ๆ บางรายหยุดยาแล้วยังดีต่อเนื่อง
• ใช้ได้ในผู้ป่วยอายุน้อย, ตั้งครรภ์, หรือแพ้ HU
• ลดปริมาณการกลายพันธุ์ JAK2 / CALR และบางรายเข้าสู่ภาวะ “ลบเชื้อระดับโมเลกุล”
ผลข้างเคียงที่อาจพบได้พบได้บ่อยในช่วงแรก
• อาการคล้ายไข้หวัด: ไข้ หนาวสั่น ปวดเมื่อย
• อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
• ผื่นหรือแดงบริเวณที่ฉีด
• ปวดหัว
อาการอื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้น
• อารมณ์แปรปรวน / ซึมเศร้า / กังวล
• ไทรอยด์ทำงานผิดปกติ
• เอนไซม์ตับสูง
• ผมบาง ผิวแห้ง
• น้ำหนักเปลี่ยน เบื่ออาหาร
• เม็ดเลือดต่ำ
อาการที่พบได้น้อยแต่สำคัญ
• ภูมิคุ้มกันผิดปกติ เช่น thyroiditis, lupus-like
• ชาปลายมือปลายเท้า (neuropathy)
• ปัญหาทางตา
สรุปง่าย ๆ ควบคุมเม็ดเลือดได้ดี เทียบเท่า hydroxyurea ลดการอักเสบ → อาการดีขึ้น ความเสี่ยงหลอดเลือดลดลง ทำงานกับ “ต้นตอของโรค” ลดภาระการกลายพันธุ์ของโคลน ผลตอบสนองยาวนาน ผู้ป่วยจำนวนมากอยู่ได้ดีหลายปี
มีผลข้างเคียง แต่ส่วนใหญ่จัดการได้ด้วยการติดตามและปรับยา
ยังไม่ใช่ยาที่รักษาหายขาด แต่เป็นหนึ่งในการรักษาที่มีศักยภาพดีที่สุดในปัจจุบันCr: Many thanks to the Speaker MPN Advocates Network