สรุปหัวข้อสำคัญของการประชุม MPN Horizons Conference 2025 – ตอน 2
EP2: “Reading Lab Work and Results: Is Bone Marrow Biopsy Necessary? The Reality in Practice”
ทำไมการวินิจฉัยโรค MPN จึงทำได้ยาก?• โรค MPN หลายชนิดมีลักษณะคล้ายกัน ทำให้แยกโรคได้ยาก
• ต้องอาศัย ผลแล็บ อาการของผู้ป่วย และบางครั้งต้องตรวจไขกระดูก
• ระยะเริ่มต้นของ Myelofibrosis (MF) และ Essential Thrombocythemia (ET) มักมีความคล้ายกันมาก จึงอาจแยกโรคได้ยากในช่วงแรก
ET vs. Pre-fibrotic MF: ความแตกต่างสำคัญ• ทั้ง ET และ Pre-fibrotic MF อาจเริ่มด้วยผลตรวจเลือดที่คล้ายกัน
• ทั้งสองโรคมักมี เกล็ดเลือดสูง
• Pre-fibrotic MF มักพบได้บ่อยกว่า:
o ฮีโมโกลบินต่ำ (ซีด)
o ม้ามโต
o อาการเด่น เช่น เหงื่อออกกลางคืน, น้ำหนักลด, อ่อนเพลียมาก
Bone Marrow Biopsy คืออะไร?คือการที่แพทย์นำตัวอย่าง ไขกระดูก จากสะโพกออกมาตรวจ เพื่อดูความผิดปกติของเซลล์เลือดและพังผืด
ประสบการณ์ของผู้ป่วย: ควรรู้อะไรก่อนทำ?• ทำภายใต้ การฉีดยาชาเฉพาะที่ (ผิวหนังจะถูกทำให้ชา)
• ในบางโรงพยาบาลสามารถทำภายใต้ ยานอนหลับแบบอ่อน (soft general anesthesia)
• ระหว่างทำ ผู้ป่วยมักรู้สึก แรงกดหรือแรงดึง และบางคนอาจรู้สึกปวด
• หลังทำอาจมี รอยช้ำ หรือเจ็บบริเวณสะโพก
• สามารถ ขอหยุดพักหรือขอยาลดปวดเพิ่ม ได้หากรู้สึกไม่สบาย
เมื่อไหร่ต้องทำการตรวจไขกระดูก?• มักทำตอน วินิจฉัยครั้งแรก สำหรับ
o ET
o MF
o และบางกรณีของ PV
ผลตรวจช่วยในการดูแลรักษาอย่างไร?• ยืนยันชนิดของโรค MPN
• ดูว่ามี พังผืดในไขกระดูก (fibrosis) หรือไม่
• ช่วยให้แพทย์เลือกการรักษาที่เหมาะสมที่สุด
การทำซ้ำ (Repeat Biopsy)
• ทำเฉพาะเมื่อ
o โรคมีการเปลี่ยนแปลง
o หรือผลยังไม่ชัดเจน
• ไม่จำเป็นต้องทำทุกครั้งที่มาติดตามอาการ
การติดตามอาการ: ต้องทำ Bone Marrow Biopsy ซ้ำไหม?• ไม่จำเป็นต้องทำทุกครั้งที่มาตรวจ
• จะทำซ้ำเฉพาะเมื่อ
o อาการเปลี่ยนไปมาก
o ผลเลือดผิดปกติไปจากเดิม
o หรือแพทย์ต้องตัดสินใจเรื่องการรักษาใหม่
คำถามที่ควรถามแพทย์• ผลตรวจของฉันบอกอะไรเกี่ยวกับโรค?
• ฉันควรตรวจเลือดหรือทำ biopsy บ่อยแค่ไหน?
• ฉันสามารถดูผลตรวจและขอสำเนาเก็บไว้ได้ไหม?
Take-Home Messages• แนวโน้มของผลเลือดและอาการ สำคัญกว่าผลตรวจครั้งเดียว
• Bone marrow biopsy เป็นการตรวจสำคัญในการวินิจฉัย และใช้ติดตามบางช่วงเวลาถ้าจำเป็น
• อย่าลังเลที่จะขอคำอธิบายแบบเข้าใจง่าย และบอกความกังวลของคุณกับทีมแพทย์เสมอ
Cr: Many thanks to the Speaker