สรุปหัวข้อสำคัญของการประชุม MPN Horizons Conference 2025 – ตอน 7
EP7: Essential Thrombocythemia (ET): Current Treatment and Treatment Options
โรคเกล็ดเลือดสูง (ET) – สรุปคำแนะนำการรักษา (2018)
ขั้นตอนแรกที่สำคัญที่สุด คือการยืนยันว่าเป็นโรค ET จริงต้องแยกโรคอื่นที่มีอาการคล้ายกันออกก่อน เช่น prefibrotic PMF, masked PV, CML หรือภาวะโลหิตจางบางชนิดที่มีเกล็ดเลือดสูงร่วมด้วย
ผู้ป่วย ET ส่วนใหญ่มีอายุขัยปกติโอกาสเกิดมะเร็งเม็ดเลือดขาวหรือพัฒนาเป็นพังผืดในไขกระดูกมีน้อยมาก
ผู้ป่วยส่วนใหญ่สามารถใช้ชีวิตตามปกติได้ เช่น ออกกำลังกาย เดินทางโดยเครื่องบิน หรือแม้แต่ตั้งครรภ์
ควรรู้ผลการตรวจยีนของตัวเอง (driver mutation)เช่น JAK2 หรือ MPL เพราะมีผลต่อความเสี่ยงและแนวทางการรักษา
• ผู้ที่มียีน JAK2 กลายพันธุ์ → แนะนำให้กินแอสไพริน เพราะเสี่ยงลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดแดงมากกว่า
• ผู้ที่มียีน MPL (พบประมาณ 3%) → อาจต้องระวังเรื่องการเป็นพังผืดในไขกระดูกมากขึ้น
กลุ่มเสี่ยงต่ำมาก (very low-risk)สามารถเฝ้าดูอาการโดยไม่ต้องใช้ยาได้
ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักได้ประโยชน์จากการใช้แอสไพริน วันละ 1–2 ครั้ง ตามดุลยพินิจแพทย์
กลุ่มที่เคยมีประวัติลิ่มเลือดอุดตันควรได้รับยาลดจำนวนเกล็ดเลือด (cytoreductive therapy)
• ยาที่แนะนำเป็นลำดับแรก: Hydroxyurea
• ลำดับถัดไป: Pegylated interferon-α
ผู้สูงอายุที่ไม่เคยมีเหตุการณ์หลอดเลือดอุดตัน และไม่มียีน JAK2/MPL กลายพันธุ์ปัจจุบัน ไม่จำเป็นต้องใช้ยาลดจำนวนเกล็ดเลือดเสมอไป
Treatment Options : ตัวเลือกการรักษา ET (Essential Thrombocythemia)
HU (Hydroxyurea)
ข้อดี
• ลดจำนวนเกล็ดเลือดได้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพ
• ใช้รักษามานานกว่า 40 ปี
• ราคาไม่แพง
• เป็นยารับประทาน
ข้อควรระวัง
• เป็นยาเคมีบำบัด
• อาจมีผลข้างเคียงต่อผิวหนัง
• อาจระคายเคืองระบบทางเดินอาหาร
• ความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งเม็ดเลือดขาว (พบไม่บ่อย แต่ควรทราบ)
Peg-IFNα (Pegylated Interferon-alpha)
ข้อดี
• ลดจำนวนเกล็ดเลือดได้ดี
• อาจทำให้โรคสงบ (remission) ได้
• เป็นสารที่มีอยู่ในร่างกายตามธรรมชาติ
• ฉีดเพียงสัปดาห์ละครั้ง
• มีประสบการณ์การใช้ยามายาวนาน
ข้อควรระวัง
• ราคาสูง
• ผลข้างเคียงที่อาจเกิด เช่น การอักเสบ, ภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง, อารมณ์แปรปรวน
• ใช้เวลานานกว่าจะเห็นผลเข้าสู่ภาวะโรคสงบ
• ต้องฉีดใต้ผิวหนัง
Anagrelide
ข้อดี
• เป็นยารับประทาน
ข้อควรระวัง
• ผลข้างเคียง เช่น ปวดหัว ใจสั่น
• ความเสี่ยงเลือดออกมากขึ้น หากเกล็ดเลือดสูงมาก
• อาจทำให้โรคมีโอกาสลุกลาม (ยังเป็นประเด็นที่มีการถกเถียง)
Cr: Many thanks to the Speaker