สรุปประเด็นสำคัญของการประชุม MPN Horizons 2024 ตอน 9
EP9: The fight for cure
Would we transplant a “healthy“ MPN patient?
คุณจะทำการปลูกถ่ายผู้ป่วย MPN ที่มีสุขภาพดีหรือไม่
เมื่อตอนที่แล้ว เราได้อ่านความคิดเห็น ข้อมูลจาก Speaker ที่เห็นควรให้ปลูกถ่ายไขกระดูก กับผู้ป่วย MPN ที่มีสุขภาพดี ในตอนนี้ เราลองมาดูความคิดเห็นจาก Speaker อีกท่านหนึ่งที่ ไม่เห็นควรให้ปลูกถ่าย ด้วยข้อมูลดังนี้ครับ
มีคำถามว่า ผู้ป่วย MPN ที่ “มีสุขภาพดี” มีจริงหรือไม่?
• คำตอบคือ ใช่..มีอยู่จริง
• ปัญหาที่ไม่เกี่ยวข้องกับ MPN หลายอย่างต้องได้รับการจัดการ เช่น เรื่องการเผาผลาญ ความเสี่ยงหลอดเลือด ฯลฯ
• ผู้ป่วย MPN บางรายมีช่วงชีวิตที่ไม่ได้รับผลกระทบจากโรค MPN ที่เป็นอยู่
• ผู้ป่วยหลายรายมีชีวิตอยู่กับการยีนกลายพันธุ์ของ MPN ได้เป็นเวลาหลายปี/หลายทศวรรษ
ก่อนเกิดโรค
• เราควรชั่งน้ำหนักความเสี่ยงของการรักษาและความเสี่ยงของโรคเสมอ
ไม่ ผู้ป่วย MPN ที่มีสุขภาพดีไม่ควรปลูกถ่ายไขกระดูก:
• การปลูกถ่ายไขกระดูกเป็นการรักษา แต่มีค่าใช้จ่าย
• ค่าใช้จ่าย = ความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต ความเสี่ยงต่อการเกิดโรคใหม่ (graft vs host disease)*
*(GVHD เกิดขึ้นเมื่อเซลล์ต้นกำเนิดของผู้บริจาค (“กราฟต์”) โจมตีเซลล์ที่แข็งแรงในตัวผู้ป่วย (“โฮสต์”) ทำให้เกิดภาวะ “โรคกราฟต์ปะทะโฮสต์” หรือ GVHD โดย GVHD แบ่งเป็น 2 ประเภทหลักๆ ได้แก่
โรคกราฟต์-เวอร์ซัส-โฮสต์เฉียบพลัน
โรคกราฟต์-เวอร์ซัส-โฮสต์เรื้อรัง
โรคแต่ละประเภทส่งผลต่ออวัยวะและเนื้อเยื่อที่แตกต่างกัน และมีอาการและสัญญาณที่แตกต่างกัน ผู้ป่วยอาจเป็นโรคประเภทใดประเภทหนึ่ง ทั้งสองประเภท หรือไม่ใช่ทั้งสองประเภทก็ได้)
หรือเกิดภาวะแทรกซ้อนในภายหลัง เช่น ภาวะมีบุตรยาก(late complication e.g. infertility)
• แนวคิดทั่วไปสำหรับผู้ป่วยโรคพังผืดในไขกระดูก (MF) ที่มีอายุขัยเหลือน้อยกว่า <5ปี (กล่าวคือ ไม่แข็งแรงแม้ว่าพวกเขาจะรู้สึกสบายดีเมื่อได้รับการรักษาด้วยยา JAKi)
• ความคิดบางประการเกี่ยวกับระยะลุกลามหรือระยะบลาสติก (แต่บางทีก็อาจสายเกินไป)
การรักษาเพื่อปรับเปลี่ยนการพัฒนาของโรคและการรอดชีวิตโดยรวม
โรคเกล็ดเลือดสูง (ET) และ โรคเลือดข้น (PV) มีภาวะหลอดเลือดผิดปกติ และ มีอัตราการอยู่รอดโดยทั่วไปหลายปี (มากกว่า >10) ถึง ไม่สิ้นสุด
โรคพังผืดในไขกระดูก (MF), หลังจากเป็นโรคเกล็ดเลือดสูงมาก่อน Post ET-MF, หลังจากเป็นโรคเลือดข้นมาก่อน Post PV MF มักจะพบว่า
Progressive Symptoms มีอาการที่ค่อยๆ แย่ลง
Cytopenias ภาวะเม็ดเลือดต่ำ
Extramedullary Hematopoiesis มีการสร้างเม็ดเลือดนอกไขกระดูก
Organomegaly อวัยวะโต
ระยะเวลาการอยู่รอด: โดยทั่วไปจะแตกต่างกันไประหว่าง 3–5 ปี
Cr: the owner of data and Speaker #mpnhz24