MPN Horizons Virtual Conference 2021;November 12-14
สรุปประเด็นสำคัญ ตอนที่ 4
ในตอนที่ 3 ได้พูดถึงภาพรวมของการปลูกถ่ายไขกระดูกหรือการทำ sct ในตอนที่ 4 นี้ขอพูดต่อในเรื่องที่สำคัญคือ การเลือกผู้ป่วย
อันดับแรกต้องดู risk factors
ลองให้คะแนนก่อนว่าเราถูกจัดอยู่ในกลุ่มใด โดยเอาคะแนนของแต่ละความเสี่ยงมารวมกัน
กลุ่มที่ถูกเลือก คือกลุ่ม high risk
และ intermediate-2
เนื่องจาก 2 กลุ่มนี้มีอัตราการรอดชีวิตต่ำมาก
การใส่คะแนน ความเสี่ยง
1 อายุ มากกว่า 65 ได้ 1 คะแนน
2 อาการพื้นฐานที่ส่งผลต่อร่างกาย เช่น เพลีย อ่อนแรง เหงื่อออกกลางคืน เป็นไข้ คัน และน้ำหนักลด ได้ 1 คะแนน
3 ฮีโมโกลบิน (hb) ต่ำกว่า 10 ได้ 2 คะแนน
4 เม็ดเลือดขาวมากกว่า 25×10^9/L ได้ 1 คะแนน
5 blast มากกว่าหรือเท่ากับ 1% ได้ 1 คะแนน
รวมทั้งหมด คะแนนเต็มคือ 6
เท่ากับ 5 หรือ 6 คือ high เสี่ยงสูง
3-4 คือ เสี่ยงปานกลางระดับ 2 ( intermediate-2)
2 กลุ่มนี้ถูกจัดให้อยู่ในผู้ที่ควรถูกเลือกเพื่อทำ sct
สำหรับผู้ป่วย post PV/ET อัตรารอดใน high risk เพียง 2 ปี ใน intermediate-2 4.4 ปี
ทำไมจึงเลือก 2 กลุ่มนี้
จากการศึกษาเปรียบเทียบผลหลังทำ sct พบว่า อัตรารอดชีวิตของกลุ่ม int-2 และ high มีสูงกว่าการไม่ทำ sct มาก หลังจากระยะเวลาผ่านไป 4 ปี (ดูรูป C)
จะเห็นว่าใน A ซึ่งเป็น low risk การทำ sct มีอัตรารอดชีวิตต่ำกว่าไม่ได้ทำในช่วงแรก(เสี่ยงกว่าไม่ได้ทำ) จะสูงกว่าก็เมื่อเวลาผ่านไปประมาณ 10 ปี และไม่ได้แตกต่างกันมาก
ส่วน รูป B เป็น int-1 หลังทำในช่วงแรกมีอัตรารอดต่ำกว่าไม่ได้ทำ และจะสูงกว่าเมื่อเวลาผ่านไปประมาณ 5 ปี และไม่ได้แตกต่างกันมาก
จากกราฟด้านล่างจะเห็นว่า ในกลุ่ม int-2 และ high มีสัดส่วนผู้ป่วยที่รอดชีวิตมากกว่า (กราฟเส้นทึบอยู่สูงกว่ากราฟเส้นบาง)อย่างมีนัยสำคัญ
สรุปหลักการคัดเลือกผู้ป่วยทำ sct
1 high และ int-2 จากการให้คะแนน dipss score และมีอายุต่ำกว่า 70 ปี
2 int-1 ที่อายุต่ำกว่า 65 และต้องมีภาวะอย่างใดอย่างหนึ่งคือ รับการให้เลือดเป็นประจำเนื่องจากภาวะซีด , มี blast ในเลือดมากกว่า 2% หรือ มีความผิดปกติของโครโมโซม (adverse cytogenetic)
ส่วนใหญ่เกิดจากการมีการกลายพันธุ์มากกว่า 1 ชนิดขึ้นไป
3 ผู้ป่วย low risk ไม่ควรทำ sct แต่ต้องคอยติดตามเฝ้าระวัง เมื่อการพัฒนาของโรคมีมากขึ้น
Cr: Many thanks for informative and impressive presentations to Prof. Nicolaus Kruger และ คุณบูรชัย ที่ช่วยสรุปข้อมูล #mpnhz21